Δεν συνηθίζω να οδηγώ αυτοκίνητο. Έχω μειώσει τις μετακινήσεις σε 1-2 την εβδομάδα, και ευτυχώς το νέο μετρό του Πειραιά με εξυπηρετεί για το πήγαινε-έλα στο Πολυτεχνείο. Όταν χρειάζεται να κινηθώ προς το Λαύριο για δουλειά, συνήθως ακολουθώ την παραλιακή οδό, αποφεύγοντας το σύστημα Κηφισού-Αττικής Οδού.
Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες, η παραλιακή το πρωί είναι φραγμένη από τον Πειραιά μέχρι τον Άλιμο, και σε ορισμένες περιπτώσεις και πέρα από εκεί. Σήμερα το πρωί, έκανα το λάθος να μπω στην Κηφισού, και χρειάστηκα δύο ώρες για να φτάσω στο Λαύριο – όσο ακριβώς χρειάζονταν οι Αθηναίοι πριν από εξήντα χρόνια. Τότε, ταξίδευαν από τη στενή λεωφόρο Μεσογείων, περνούσαν από την επαρχιακή οδό Λαυρίου μέσα από τα χωριά, και από την Κερατέα ανέβαιναν στον ορεινό δρόμο της Πλάκας για να φτάσουν στην πόλη των μεταλλείων. Δεν υπήρχαν ούτε λεωφόρος Κηφισού, ούτε Αττική Οδός, ούτε λεωφόρος Μαρκόπουλου-Κερατείας-Λαυρίου. Άρα, για να φτάσεις και να επιστρέψεις σήμερα με αυτοκίνητο, χρειάζεσαι τον ίδιο χρόνο που χρειάζονταν οι παππούδες μας μετά τον πόλεμο – μια ολόκληρη μέρα.
Ας συνεχίσουμε αυτές τις σκέψεις λίγο ακόμη: Κατασκευάσαμε, κυρίως την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων, τεράστιους κυκλοφοριακούς άξονες, ιδιωτικοποιήσαμε την Αττική Οδό και εισάγαμε τα διόδια. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, στην Αθήνα κυκλοφορούν 2,5 εκατομμύρια οχήματα, και αυξάνονται, ενώ πριν το 2004 κυκλοφορούσε 1 εκατομμύριο λιγότερο. Η Αττική Οδός έχει κοστίσει 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ και τα χρόνια λειτουργίας της έχουν αποφέρει περίπου 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε έσοδα. Από την πρώτη πενταετία, φάνηκε ότι ο δρόμος θα έφτανε γρήγορα σε κορεσμό. Και πράγματι, αυτό συνέβη. Δεν ευθύνονται τα τεχνικά χαρακτηριστικά του δρόμου – το αντίθετο, είναι καλά κατασκευασμένος. Ωστόσο, στον Κηφισό, με παρόμοιο οικονομικό κόστος κατασκευής, ο κορεσμός επήλθε αμέσως μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, μόλις παραδόθηκε η νέα λεωφόρος. Ο κακός σχεδιασμός, που δεν μπορεί να διορθωθεί, καθώς ο δρόμος ακολουθεί τις καμπύλες της κοίτης του ποταμού, οι νέες γέφυρες και κόμβοι που περιπλέκονται με τους παλιούς, οι λωρίδες που διασταυρώνονται και μια σειρά κακοτεχνιών δημιουργούν φράγματα στην κίνηση.
Έτσι, σήμερα στον Κηφισό, αν είσαι τυχερός, μπορείς να κινηθείς με 15 χλμ/ώρα στη Φιλαδέλφεια, και στην Αττική Οδό έως το Μαρούσι με 25 χλμ/ώρα. Όπως στις παλιές καλές ελληνικές ταινίες!
Για να μην μας φτάνουν όλα αυτά, πρόσφατα δημοσιεύματα υποστηρίζουν ότι με άλλα δύο δισεκατομμύρια ευρώ στους οδικούς άξονες θα λύσουμε το πρόβλημα. Είναι βέβαιο ότι η κατάληξη θα είναι η ίδια και χειρότερη. Το κυκλοφοριακό μοντέλο της Αθήνας έχει καταρρεύσει. Οι νέοι δρόμοι, τα νέα αυτοκίνητα, τα διόδια και τα καύσιμα δημιούργησαν, μέσα σε είκοσι χρόνια, τεράστια κέρδη με ονοματεπώνυμο – αλλά όχι για τους Αθηναίους, οι οποίοι συνεχίζουν να τα πληρώνουν και να κινούνται με ρυθμούς χελώνας.
Ποια είναι η λύση; Η μείωση των ΙΧ και η αύξηση των Μέσων Σταθερής Τροχιάς. Με τον πακτωλό χρημάτων που ξοδεύτηκαν στα οδικά έργα και στην αγορά αυτοκινήτων, θα είχαμε κατασκευάσει από το 2004 ως σήμερα άλλες τρεις γραμμές μετρό και θα είχαμε εξυγιάνει τον Προαστιακό. Ακόμη και τώρα, υπάρχει η δυνατότητα να γίνει αυτό, αντί να σπαταλάμε χρήματα σε άσφαλτο, βενζίνη και ελαστικά.