Την άρτια συνεργασία και σχέση που διέπει την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο στο πεδίο της ναυτιλίας, τον ολοένα και πιο δυναμικό ρόλο της Ελλάδας στη διεθνή ναυτιλιακή σκηνή, αλλά και τις δράσεις και πρωτοβουλίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και της ελληνικής Κυβέρνησης για την διασφάλιση της πράσινης μετάβασης της ναυτιλίας, τόνισε ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Χρήστος Στυλιανίδης, στην ομιλία του σε εκδήλωση που διοργανώθηκε από το Ελληνοβρετανικό Επιμελητήριο, προς τιμήν της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας (Greek Shipping Cooperation Committee).
«Σήμερα βρισκόμαστε εδώ για να τιμήσουμε την Ελληνική Επιτροπή Ναυτιλιακής Συνεργασίας. Το γνωστό σε όλους μας “Greek Shipping Cooperation Committee”, το οποίο λειτουργεί από το 1935 με πρωτοβουλία της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας του Λονδίνου. Από τη θέση μου, ως Υπουργός Ναυτιλίας, θα ήθελα να διαβεβαιώσω τη συνέχιση της στενής συνεργασίας με το Committee, δια του Προεδρείου του, ως δυναμική φωνή του ελληνικού εφοπλισμού εκτός Ελλάδος», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Στυλιανίδης.
Και πρόσθεσε: «Η Ελλάδα, όπως είναι γνωστό, αποτελεί μία παγκόσμια ναυτιλιακή δύναμη. Συγκεντρώνει μία από τις μεγαλύτερες κοινότητες πλοιοκτητών παγκοσμίως. Τα διαχειριζόμενα από την Ελλάδα πλοία, ανέρχονται σήμερα σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Ξεπερνούν το φράγμα των 5.500 πλοίων! Κύριο χαρακτηριστικό της ελληνόκτητης ναυτιλίας είναι ότι οι Έλληνες πλοιοκτήτες επενδύουν συνεχώς σε νέα, ενεργειακά αποδοτικά πλοία και σε εξοπλισμό φιλικό προς το περιβάλλον».
Ο κ. Υπουργός επισήμανε επίσης ότι η ελληνική Κυβέρνηση συμμερίζεται πλήρως την ανάγκη επίτευξης περιβαλλοντικής ουδετερότητας των ναυτιλιακών δραστηριοτήτων μέχρι το 2050 και πως η αειφόρος ανάπτυξη του τομέα των θαλασσίων μεταφορών και η προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν προτεραιότητα. «Υποστηρίζουμε ενεργά την διαδικασία για την ανάπτυξη ρεαλιστικών μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων, που θα οδηγήσουν την ναυτιλία σε ουδέτερες εκπομπές άνθρακα. Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο βαδίζουν μαζί, σε αγαστή συνεργασία, τόσο για την επίτευξη της πράσινης μετάβασης όσο και για την ανάπτυξη – σχεδιασμό – ριζοσπαστικών αλλά και ρεαλιστικών πολιτικών», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο κ. Στυλιανίδης τόνισε ότι η προώθηση της βιώσιμης “γαλάζιας οικονομίας” βρίσκεται ψηλά στην κυβερνητική ατζέντα ενώ υπογράμμισε την ανάγκη της διά βίου εκπαίδευσης αλλά και της διαρκούς αναβάθμισης των δεξιοτήτων του ανθρώπινου κεφαλαίου, των ναυτικών, ώστε να συμβαδίζουν με τις συνεχείς τεχνολογικές αλλαγές και τις σύγχρονες απαιτήσεις της βιομηχανίας, καθόσον αποτελούν προαπαιτούμενο για την ασφαλή και τη φιλική στο περιβάλλον λειτουργία των πλοίων.
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του κ. Στυλιανίδη:
«Αξιότιμε κ. Πρέσβη,
Αγαπητοί κύριοι Πρόεδροι του Ελληνοβρετανικού Επιμελητηρίου και της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας,
Αξιότιμα Μέλη της ελληνικής και βρετανικής ναυτιλιακής κοινότητας,
Κυρίες και κύριοι,
Είναι ιδιαίτερη τιμή αλλά και χαρά που βρίσκομαι σήμερα εδώ μαζί σας, συμμετέχοντας σ’ αυτή την όμορφη εκδήλωση που διοργανώνεται από το Ελληνοβρετανικό Επιμελητήριο, σε συνεργασία με τη Πρεσβεία του Ηνωμένου Βασιλείου στην Αθήνα, προς τιμή της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας.
Ευχαριστώ θερμά για την πρόσκληση.
Φίλες και Φίλοι,
Σήμερα βρισκόμαστε εδώ για να τιμήσουμε την Ελληνική Επιτροπή Ναυτιλιακής Συνεργασίας.
Το γνωστό σε όλους μας “Greek Shipping Cooperation Committee”, το οποίο λειτουργεί από το 1935 με πρωτοβουλία της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας του Λονδίνου.
Η ιδιαιτερότητα, αν όχι μοναδικότητα της Επιτροπής αυτής, έγκειται στο ότι κατόρθωσε, σε βάθος χρόνου, να ενώσει την ισχυρή, παλαιότερα αλλά και σήμερα, σημαντική ελληνική ναυτιλιακή παροικία στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Από τη θέση μου, ως Υπουργός Ναυτιλίας, θα ήθελα να διαβεβαιώσω τη συνέχιση της στενής συνεργασίας με το Committee, δια του Προεδρείου του, ως δυναμική φωνή του ελληνικού εφοπλισμού εκτός Ελλάδος.
Κυρίες και Κύριοι,
Η Ελλάδα, όπως είναι γνωστό, αποτελεί μία παγκόσμια ναυτιλιακή δύναμη.
Συγκεντρώνει μία από τις μεγαλύτερες κοινότητες πλοιοκτητών παγκοσμίως.
Τα διαχειριζόμενα από την Ελλάδα πλοία, ανέρχονται σήμερα σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Ξεπερνούν το φράγμα των 5.500 πλοίων!
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι Έλληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν σχεδόν το 1/3 των πετρελαιοφόρων και το 1/4 των πλοίων μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου.
Αξιοσημείωτο είναι το ποσοστό στα πλέον σύγχρονα και εξειδικευμένα πλοία, δηλαδή στα πλοία μεταφοράς LNG και LPG.
Παράλληλα, ο στόλος μας αποτελεί το εντυπωσιακό 70% του ευρωπαϊκού.
Ταυτόχρονα, κύριο χαρακτηριστικό της ελληνόκτητης ναυτιλίας είναι ότι οι Έλληνες πλοιοκτήτες επενδύουν συνεχώς σε νέα, ενεργειακά αποδοτικά πλοία και σε εξοπλισμό φιλικό προς το περιβάλλον.
Η διαχείριση των ανωτέρω πλοίων, εμφανώς προϋποθέτει ένα ισχυρό ναυτιλιακό cluster.
Οι ναυτιλιακές εταιρείες που βρίσκονται εγκατεστημένες στην Ελλάδα, κατά κύριο λόγο στον Πειραιά, ξεπερνούν τις 1.570, ενώ λειτουργούν και περισσότερες από 3.600 ναυτικές εταιρείες που διαχειρίζονται μικρότερα πλοία.
Τα νούμερα αυτά αναδεικνύουν τον Πειραιά σε ναυτιλιακό κέντρο παγκόσμιας εμβέλειας.
Σύμφωνα μάλιστα με πρόσφατη ανάλυση, για το έτος 2023, ο Πειραιάς καταλαμβάνει την 8η θέση μεταξύ των 10 κορυφαίων ναυτιλιακών κέντρων παγκοσμίως.
Επιλέγεται συστηματικά από τις διαχειρίστριες εταιρείες, καθώς τα τελευταία χρόνια έχει μετεξελιχθεί σε κέντρο καινοτομίας για τη ναυτιλία.
Ταυτόχρονα, οι ελληνικοί λιμένες - λόγω της γεωστρατηγικής τους θέσης - χρησιμοποιούνται ως κόμβος για τη διακίνηση μεγάλου όγκου του διεθνούς εμπορίου προς την Ευρώπη, τα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο.
Επιπρόσθετα, κάποιοι ελληνικοί λιμένες – με προεξέχοντα αυτόν του Πειραιά – αποτελούν προορισμό κρουαζιέρας με θετικό αντίκτυπο στις τοπικές κοινωνίες και λειτουργώντας ως επιταχυντής σε πολλές οικονομικές δραστηριότητες.
Σε αυτή τη βάση και τηρώντας τη μακρά ελληνική παράδοση, η ναυτιλία μας προσφέρει άμεσα και έμμεσα 200.000 ποιοτικές θέσεις εργασίας, με θετικές πολλαπλασιαστικές επιδράσεις σε πολλούς τομείς της οικονομίας μας.
Φίλες και Φίλοι,
Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί το γεγονός ότι, τα τελευταία χρόνια, η ναυτιλία και οι ναυτικοί μας, δοκιμάστηκαν από συνεχείς και πρωτοφανείς προκλήσεις.
Οι πρωτόγνωρες καταστάσεις της πανδημίας, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η απειλή της ενεργειακής και επισιτιστικής κρίσης, η πρόσφατη κρίση στη Μέση Ανατολή, ανέτρεψαν τα δεδομένα και στο χώρο της ναυτιλίας.
Η συμμετοχή της Ελλάδας – σαν πρωταγωνίστρια χώρα στη ναυτιλία Ελλάδα στην επιχείρηση “Prosperity Guardian” και στις “ΑΣΠΙΔΕΣ” της Ε.Ε, ήταν αδιαμφισβήτητα μία σωστή απόφαση.
Ο μεγάλος ηγέτης του ελληνισμού – Ελευθέριος Βενιζέλος - ήξερε ότι για να έχεις ρόλο στο διεθνές παιχνίδι πρέπει να είσαι αξιόπιστος τη στιγμή της κρίσης. Αν είσαι απών, είσαι απών απ’ όλα. Και από τα ωφελήματα.
Η οποία δείχνει – μεταξύ άλλων – και την συμμαχική σχέση μεταξύ Ελλάδας και Ηνωμένου Βασιλείου, όπου υπάρχει απειλή για το διεθνές εμπόριο αλλά και για την ελευθερία της ναυσιπλοΐας – του freedom of navigation.
Εν μέσω αυτών των προκλήσεων, η ναυτιλία μας προσαρμόστηκε σε νέες πρακτικές και κανόνες.
Τα τελευταία χρόνια μιλάμε όλοι – και σωστά – για απανθρακοποίηση, για νέα “πράσινα” καύσιμα και ψηφιακά – καινοτόμα – εργαλεία.
Η ελληνική Κυβέρνηση συμμερίζεται πλήρως την ανάγκη επίτευξης περιβαλλοντικής ουδετερότητας των ναυτιλιακών δραστηριοτήτων μέχρι το 2050.
Για την Ελλάδα, μια χώρα με μακρά και πλούσια ναυτιλιακή κληρονομιά – αλλά και για εμένα προσωπικά – η αειφόρος ανάπτυξη του τομέα των θαλασσίων μεταφορών και η προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν προτεραιότητα.
Είναι άλλωστε χρέος μας να κληροδοτήσουμε, όχι απλά ένα βιώσιμο αλλά ένα καλύτερο μέλλον, στις επόμενες γενιές.
Για το σκοπό αυτό, δουλεύουμε μεθοδικά τόσο με τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό – ΙΜΟ – όσο και με την Ευρωπαϊκή Ένωση έτσι ώστε:
- η ναυτιλία να συνεχίσει απρόσκοπτα να προσφέρει στην παγκόσμια και εθνική οικονομία,
και να
- “μπει” με ρεαλιστικό τρόπο στο δρόμο της απανθρακοποίησης.
Υποστηρίζουμε ενεργά την διαδικασία για την ανάπτυξη ρεαλιστικών μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων, που θα οδηγήσουν την ναυτιλία σε ουδέτερες εκπομπές άνθρακα.
Εδώ να σημειώσω ότι, παρότι το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι για εμάς ένας σημαντικός σύμμαχος, κάτι το οποίο τονίστηκε και στην τελευταία συνάντηση που είχα με την αρμόδια Υπουργό.
Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο βαδίζουν μαζί, σε αγαστή συνεργασία, τόσο για την επίτευξη της πράσινης μετάβασης όσο και για την ανάπτυξη – σχεδιασμό – ριζοσπαστικών αλλά και ρεαλιστικών πολιτικών.
Radicalism but also realism.
Σε εθνικό επίπεδο, προχωρούμε δυναμικά σε μία σειρά δράσεων και πρωτοβουλιών για την πράσινη μετάβαση, την απανθρακοποίηση και το “πρασίνισμα” των λιμενικών υποδομών μας.
Πιο συγκεκριμένα:
1. Xρήση πλοίων χαμηλών εκπομπών, σε ακτοπλοϊκές συνδέσεις δημόσιας υπηρεσίας, δηλαδή στα δρομολόγια που επιδοτούνται από το Κράτος, τις γνωστές άγονες γραμμές, μέσω Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα για την κατασκευή “πράσινων” πλοίων.
- Σκοπός μας η ανανέωση του στόλου και η χρήση πράσινων πλοίων στις θάλασσες μας
- Ξεκινάμε την δράση με 80 εκατομμύρια Ευρώ από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία και το έργο μπορεί να φτάσει τα 360 εκατομμύρια Ευρώ.
2. Πρασίνισμα και ενεργειακός μετασχηματισμός των λιμανιών μας, με έμφαση στην ηλεκτροδότηση ελλιμενιζόμενων πλοίων – το λεγόμενο “cold ironing”.
- Σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος – έως το έτος 2030 τουλάχιστον δώδεκα (12) λιμάνια στα ελληνικά νησιά και στην ηπειρωτική χώρα θα διαθέτουν υποδομές “cold-ironing”.
3. Παροχή χρηματοδοτικών λύσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης προς τις μεγαλύτερες εταιρείες.
- Μετά από διαπραγμάτευση στις Βρυξέλλες πετύχαμε την “ένταξη” της ναυτιλίας στην επιλεξιμότητα του Ταμείου Ανάκαμψης.
4. Την δημιουργία ενός συνεργατικού σχήματος – cluster - που θα αφορά σε όλη την αλυσίδα των επιχειρήσεων ναυτιλιακού εξοπλισμού.
- Ναυπηγεία, επιχειρήσεις ναυπηγικού και μηχανολογικού σχεδιασμού, ναυτιλιακού εξοπλισμού και επισκευών.
- Αξιοποιώντας τα Ευρωπαϊκά Ταμεία μαζί με ιδιωτικό κεφάλαιο, το “σχήμα” θα αφορά στην ανάπτυξη και παραγωγή κρίσιμων τεχνολογιών για την μείωση των εκπομπών ρύπων από τα πλοία. Πράσινες τεχνολογίες.
5. Στην ανάπτυξη μίας ευρύτερης στρατηγικής και ενός ευρύτερου χρηματοδοτικού μηχανισμού για την ανανέωση ολόκληρου του στόλου των επιβατηγών πλοίων και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματός τους.
Με τις παραπάνω δράσεις, πιστεύω ότι η πράσινη μετάβαση – που σήμερα αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του κλάδου – θα αποτελέσει μια ευκαιρία.
Διότι – όπως ξέρετε και εσείς καλύτερα από εμένα – όταν βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι – όπως σήμερα – οι ευκαιρίες είναι πολλές!
Πόσo μάλλον σε μία εποχή που:
- Ο ανταγωνισμός από χώρες κυρίως της Ασίας είναι τεράστιος
- Η Ευρώπη χάνει την ανταγωνιστικότητα της.
Η πράσινη μετάβαση είναι η ευκαιρία.
Επιπλέον, σε διεθνές επίπεδο, η Ελλάδα θα συμμετέχει στην Πρωτοβουλία “Clean Energy Marine Hubs” στοχεύοντας να δώσει ώθηση στην παγκόσμια παραγωγή, μεταφορά και χρήση καυσίμων χαμηλών εκπομπών άνθρακα σε κλίμακα.
Φίλες και Φίλοι,
Φυσικά τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι εφικτό χωρίς το ανθρώπινο δυναμικό.
Χωρίς τους ναυτικούς μας. Το πολυτιμότερο μας κεφάλαιο.
Σε μία εποχή ραγδαίων εξελίξεων και τεχνολογικής προόδου – ήδη έχουμε ξεκινήσει να συζητάμε για το unmanned ship το “αυτόματο” ή “μη-επανδρωμένο” πλοίο – η διά βίου εκπαίδευση αλλά και η διαρκής αναβάθμιση των δεξιοτήτων των ναυτικών μας είναι εκ των ουκ άνευ.
Το reskiling και το upskiling είναι απαραίτητο, έτσι ώστε οι ναυτικοί μας να συμβαδίζουν με τις συνεχείς τεχνολογικές αλλαγές και τις σύγχρονες απαιτήσεις της βιομηχανίας.
Οι ικανοί ναυτικοί με ανεπτυγμένες δεξιότητες αποτελούν προαπαιτούμενο για την ασφαλή και τη φιλική στο περιβάλλον λειτουργία των πλοίων.
Γνωρίζετε και εσείς καλύτερα, πως η έλλειψη ναυτικών αποτελεί μία παγκόσμια πρόκληση.
Υπό αυτό το πρίσμα, με το που ανέλαβα το Υπουργείο ανακήρυξα το έτος 2024 ως έτος “Ναυτικής Εκπαίδευσης”.
Κάτι το οποίο θα επεκταθεί και στο 2025, καθώς πράγματι φαίνεται πώς είναι ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα.
Το οποίο ΔΕΝ στηρίζεται μόνο στις οικονομικές αποδοχές του επαγγέλματος.
Αλλά και σε αυτό που ονομάζουμε “morale”.
Θα πρέπει να “ανεβάσουμε” το ηθικό – την συλλογική υπερηφάνεια – γύρω από το επάγγελμα του ναυτικού.
Γνωρίζω καλά ότι πρόκειται για ένα δύσκολο εγχείρημα.
Προχωράμε όμως μεθοδικά με αλλαγές και σε αυτό τον τομέα, προτάσσοντας την μοναδικότητα του επαγγέλματος, την αναγκαιότητα και φυσικά την σπουδαιότητα του.
Αγαπητοί Φίλες και Φίλοι,
Η ναυτιλία αποτελεί κεντρικό πυλώνα της “γαλάζιας οικονομίας”.
Μίας οικονομίας – που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ – εκτιμάται σε 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια και η οποία προβλέπεται να διπλασιαστεί έως το 2030.
Η προώθηση της βιώσιμης “γαλάζιας οικονομίας” βρίσκεται ψηλά στην κυβερνητική ατζέντα.
Η έρευνα και καινοτομία στα καύσιμα χαμηλών εκπομπών,
Οι πράσινες λιμενικές υποδομές,
Οι πράσινες τεχνολογικές εφαρμογές ενίσχυσης της ενεργειακής αποδοτικότητας,
Η αυτοματοποίηση,
Η ψηφιοποίηση… μαζί με νέους αναδυόμενους τομείς όπως:
- η θαλάσσια βιοτεχνολογία,
- οι υπεράκτιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και
- οι υδατοκαλλιέργειες
εισάγουν μία νέα δυναμική στην έννοια της “γαλάζιας οικονομίας”.
Μία δυναμική που Ελλάδα και Ηνωμένο Βασίλειο, οφείλουν να ερευνήσουν.
Με συνεργασία σε τομείς που προσφέρουν, εκ των πραγμάτων, μεγάλες δυνατότητες σε οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο.
Ειδικά σήμερα που ο ανταγωνισμός εκτός Ευρώπης είναι μεγάλος.
Η κοινή μας δυτική κληρονομιά, οι κοινές αξίες και η εμπιστοσύνη στην ελευθερία και τη δημοκρατία, αποτελούν το ισχυρότερο δυνατό θεμέλιο σε αυτή την συνεργασία.
Γνωρίζω ότι βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο για το Μνημόνιο Κατανόησης στον τομέα της εμπορικής ναυτιλίας, σε αμοιβαία επωφελή βάση.
Ευελπιστώ σε περαιτέρω ενίσχυση της διμερούς μας συνεργασίας σε πολλαπλά ζητήματα που σχετίζονται με την “γαλάζια οικονομία”.
Ως Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, σας διαβεβαιώνω ότι θα είμαι αρωγός σε αυτή την προσπάθεια, αξιοποιώντας, πρωτίστως, την ήδη άριστη συνεργασία που έχω με τον Πρέσβη του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ελλάδα, κ. Matthew Lodge.
Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας».