Αντιδράσεις σε διεθνές επίπεδο έχει προκαλέσει η ρητορική του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για τον έλεγχο της Διώρυγας του Παναμά, ενός από τους σημαντικότερους διεθνείς κόμβους θαλάσσιων μεταφορών.

Η αρχή έγινε το περασμένο Σάββατο, με τον Τραμπ -προτού καν εγκατασταθεί στον Λευκό Οίκο- να κατηγορεί την κυβέρνηση του Παναμά ότι χρεώνει υπέρογκα τέλη για τη χρήση της διώρυγας και ταυτόχρονα να προειδοποιεί ότι εάν δεν διαχειριστεί το κανάλι με αποδεκτό τρόπο, θα απαιτήσει την παράδοση του ελέγχου της ζώνης στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Μάλιστα, σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social, ο Τραμπ υπογράμμισε ότι δεν σκοπεύει να αφήσει το κανάλι σε «λάθος χέρια», γράφοντας ότι δεν θα πρέπει να το διαχειρίζεται η Κίνα.

Η απάντηση από τη χώρα της Κεντρικής Αμερικής και σύμμαχο των ΗΠΑ ήταν άμεση, με τον πρόεδρο του Παναμά Χοσέ Ραούλ Μουλίνο να επιβεβαιώνει εκ νέου την κυριαρχία της χώρας του στη διώρυγα.

«Κάθε τετραγωνικό μέτρο του καναλιού του Παναμά και της γύρω περιοχής ανήκει στον Παναμά και θα συνεχίσει να ανήκει», είπε ο Μουλίνο σε ηχογραφημένη δήλωση που κυκλοφόρησε στο X (πρώην twitter), προσθέτοντας ότι η κυριαρχία και η ανεξαρτησία του Παναμά είναι αδιαπραγμάτευτες.

Ο Τραμπ συνέχισε στο ίδιο μήκος κύματος, παραθέτοντας σε ανάρτησή του την απάντηση του Μουλίνο με το εξής αιχμηρό σχόλιο: «Θα το δούμε αυτό!». Και δεν έμεινε εκεί, καθώς δημοσίευσε και μια φωτογραφία της αμερικανικής σημαίας να κυματίζει πάνω από το κανάλι, συνοδευόμενη από τη λεζάντα «Καλώς ήρθατε στη Διώρυγα των Ηνωμένων Πολιτειών».

Θαύμα της μηχανικής

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Διώρυγα του Παναμά αποτελεί τη δεύτερη σε μέγεθος σημαντικότερη αρτηρία του παγκόσμιου εμπορίου, μετά το Σουέζ, ενώ χαρακτηρίζεται ως θαύμα της μηχανικής. Ουσιαστικά, εξυπηρετεί το εμπόριο μεταξύ της Ασίας και της Ανατολικής Ακτής.

Η Διεθνής Διοίκηση Εμπορίου (ΙΤΑ) εκτιμά ότι περισσότερο από το 70% όλων των πλοίων που διέρχονται από το κανάλι πλέουν προς ή από ένα λιμάνι των ΗΠΑ, αποτελώντας μια κρίσιμης σημασίας πύλη για τις αμερικανικές εισαγωγές αυτοκινήτων και εμπορικών αγαθών από πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων από την Ασία, αλλά και για τις αμερικανικές εξαγωγές εμπορευμάτων, συμπεριλαμβανομένου του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).

Παράλληλα, σύμφωνα με την McKinsey, έως και 14.000 πλοία ετησίως χρησιμοποιούν το κανάλι, ένας αριθμός που αντιπροσωπεύει το 2,5% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου.

Οι ΗΠΑ ολοκλήρωσαν την κατασκευή της Διώρυγας του Παναμά (στις 15 Αυγούστου 1914 έγινε η πρώτη διέλευση πλοίου) και διοικούσαν επί δεκαετίες το θαλάσσιο πέρασμα. Στη συνέχεια, οι δύο χώρες υπέγραψαν μία σειρά συμφωνιών το 1977, επί προεδρίας Τζίμι Κάρτερ, που άνοιξαν τον δρόμο για την επιστροφή του καναλιού στα χέρια της κεντροαμερικανικής χώρας.

Τελικά, η Ουάσιγκτον παρέδωσε τον πλήρη έλεγχο του καναλιού στην κυβέρνηση του Παναμά την 31η Δεκεμβρίου 1999.

Η βασική δικαιολογία για αυτή την απαίτηση του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ, ήταν -σύμφωνα με όσα δήλωσε- η υψηλή τιμολόγηση, αλλά και η κινεζική επιρροή.

«Τα τέλη που χρεώνει ο Παναμάς είναι γελοία, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη την απίστευτα γενναιόδωρη στάση των ΗΠΑ έναντι του Παναμά» ανέφερε και πρόσθεσε ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η Κίνα.

Ωστόσο, όπως επισημαίνεται στον ειδησεογραφικό ιστότοπο Axios, το Πεκίνο δεν ελέγχει, ούτε διαχειρίζεται το κανάλι. Μόνο μια θυγατρική της CK Hutchinson Holdings με έδρα το Χονγκ Κονγκ διαχειρίζεται δύο λιμάνια που βρίσκονται στις εισόδους της Καραϊβικής και του Ειρηνικού στο κανάλι, αντίστοιχα.

Δεν απεμπόλησε τη Γροιλανδία ο Τραμπ

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ντόναλντ Τραμπ εξετάζει ανοιχτά το ενδεχόμενο εδαφικής επέκτασης. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της προηγούμενης θητείας εξέφρασε ενδιαφέρον για την αγορά της Γροιλανδίας, ενός αυτόνομου εδάφους της Δανίας στον Ατλαντικό Ωκεανό, ωστόσο αποκρούστηκε δημοσίως από τις αρχές της ευρωπαϊκής χώρας προτού προλάβουν να γίνουν οποιεσδήποτε συζητήσεις.

Ο Τραμπ επανέλαβε την ιδέα αυτή την Κυριακή, σε μια δήλωση με την οποία ανακοίνωσε την επιλογή του για πρεσβευτή στη Δανία, τον Κεν Χάουερι, πρώην πρεσβευτή στη Σουηδία.

«Για τους σκοπούς της εθνικής ασφάλειας και της ελευθερίας σε όλο τον κόσμο, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής θεωρούν ότι η ιδιοκτησία και ο έλεγχος της Γροιλανδίας είναι απόλυτη ανάγκη», έγραψε ο ίδιος στην ιστοσελίδα Truth Social.